با گسترش استفاده از شبکههای اجتماعی و بالارفتن سطح سواد مردم نسبت به این موضوعات، فعالیت در پلتفرمهای آنلاین مثل یوتیوب که زمینههای کسب درآمد را نیز برای تولیدکنندگان محتوا فراهم میکند؛ به طور قابل ملاحظهای افزایش پیدا کرده است.
پس از موج مهاجرت حاصل از سقوط افغانستان و فضای سانسور شدید رسانهای در کشور، کانالهای یوتیوب محلی؛ حالا بیش از پیش دنبالکننده دارند.
کسانیکه کشور خود را ترک کردهاند و هنوز خود را به افغانستان وابسته احساس میکنند، با چک کردن کانالهای یوتیوب و برنامههای آنها سعی میکنند تا از اوضاع کشور و وضعیت مردم اطلاع حاصل کنند.
همچنین رویای درآمد دالری حاصل از بازدید ویدیوها باعث شده است که افراد بسیار زیادی دست به ایجاد کانالهای یوتیوب بزنند.
خبرگزاری رصد با بررسی 10 کانال یوتیوب محبوب در افغانستان که میانگین بازدید آنها در ماه به بیش از یک میلیون میرسد، دستیافته که بیشترین بازدید این کانالها مربوط به گزارشهای خیابانی و برنامههای جمعآوری و توزیع کمک است.
آشنا نبودن مسئولین این کانالها با اصول حرفهای خبرنگاری سبب شده است که گاهاً حریم خصوصی افراد جامعه توسط این یوتیوبران نقض شده و به شخصیت اجتماعی آنها لطمه وارد شود. همچنین این کانالها گاهاً برای بازدید بیشتر اقدام به نشر شایعات و موضوعات حساسیت برانگیز میزنند.
با این حال به دلیل آنکه دیگر نهادهای خبرنگاری حضور فعالی در افغانستان ندارند، برخوردی نسبت به فعالیت این افراد صورت نمیگیرد.
حکومت طالبان نیز سعی کرده است تا با توزیع جواز به کانالهای یوتیوب، بخشی از درآمد این کانالها را برای خود جمعآوری کند و همچنان بر محتوای آنها نظارت نزدیکتری داشته باشد.
خبرگزاری رصد با بررسی میزان درآمد برخی از کانالهای یوتیوب فعال در افغانستان، دستیافته است که برخی از این کانالها ماهانه 20 تا 30 هزار دالر امریکایی درآمدزایی دارند.
یوتیوبران فعال در کشور، برای نزدیکی بیشتر با گروه طالبان و همچنین رفع موانع فعالیت خود، اغلب دست به تبلیغات مثبت برای گروه طالبان میزنند و اقدامات آنهارا بزرگنمایی میکنند.
با این حال رسیدن به درآمد در کانالهای یوتیوب نیز مسیر سادهای نیست و یک کانال برای به درآمد رسیدن و به اصطلاح Monetize شدن، نیازمند حداقل 4 هزار ساعت بازدید ( Watch time ) و حداقل 1 هزار مشترک ( Subscriber ) است. همچنین کانالها باید در تولید محتوای خود قوانین کپیرایت را رعایت کرده و محتوای انحصاری خود را نشر کنند.