ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر افغانستان، در آخرین گزارش خود، شرایط نگرانکننده و نقض گسترده حقوق بشری را که میلیونها نفر تحت حکومت طالبان با آن مواجه هستند، تشریح کرده است. این گزارش که بخشی از گزارش سالانه کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل است، به نقض سیستماتیک حقوق بشر، به ویژه در مورد زنان، کودکان و اقلیتهای قومی و مذهبی از جمله جامعه هزاره میپردازد.
گزارش بنت نمایی جامع از مسائل جاری در افغانستان ارائه میدهد و بر ادامه محرومیت از حقوق و آزادیهای اساسی برای زنان و دختران، تبعیض قومیتی و مذهبی، و افزایش هدفگیری گروههای آسیبپذیر تأکید دارد.
سرکوب سیستماتیک حقوق زنان
این گزارش به شدت سیاستهای طالبان را محکوم میکند که تبعیض را نهادینه کرده و آزادیهای اساسی زنان را نقض میکند. ممنوعیت اخیر کار زنان افغانستان در سازمان ملل و نهادهای غیردولتی تأثیرات جدی بر وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه داشته است. بنت تاکید دارد که این سیاستها علاوه بر تبعیضآمیز بودن، نظامی از طرد اجتماعی ایجاد میکند که «باید وجدان انسانی را به لرزه درآورد.» این سیاستها همچنین تلاشهای بینالمللی را برای ارائه کمکهای انسانی به زنان و خانوادههای نیازمند مختل کرده و بحران انسانی در افغانستان را تشدید کرده است.
قانون موسوم به «امر به معروف و نهی از منکر» طالبان یکی از نقاط محوری این گزارش است، زیرا سیاستهای تبعیضآمیز علیه زنان را دربرمیگیرد و آزادی، اشتغال و دسترسی به آموزش آنها را محدود میکند. به گفته بنت، این قانون میتواند به آزار جنسیتی تعبیر شود که نقض قوانین بشردوستانه بینالمللی است. او خواستار لغو فوری چنین مقررات سرکوبگرانه شده و بر لزوم ایجاد نظام آموزشی فراگیر و عادلانهای تأکید دارد که به دختران در تمام سنین حق آموزش دهد، حقی که رژیم طالبان به شدت مانع آن شده است.
تبعیض قومی و مذهبی علیه جامعه هزارهها
گزارش بنت همچنین وضعیت اقلیتهای قومی و مذهبی افغانستان، به ویژه جامعه هزارهها را که با خشونت و تبعیض سیستماتیک مواجه هستند، برجسته میکند. حوادثی که هزارهها را هدف قرار میدهند، بیتوجهی طالبان به حقوق و امنیت گروههای اقلیت را نشان میدهد. این تبعیض قومی و مذهبی بخشی از به حاشیه راندن سیستماتیک است که مانع از مشارکت این جوامع در زندگی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شده و آنها را از خدمات اساسی محروم میکند.
گزارش از سیاستهای طالبان که مانع از دستیابی هزارهها و سایر جوامع محروم به نمایندگی برابر میشود، انتقاد کرده و از طالبان میخواهد تا قوانین و اقدامات بدون تبعیضی را تضمین کنند که مشوق شمولیت و نه طرد باشد.
خشونت علیه کودکان و استثمار گروههای آسیبپذیر
موضوع خشونت علیه کودکان، از جمله رویه ناپسند بچهبازی (بردگی جنسی پسران)، ازدواجهای زودهنگام و اجباری و سایر اشکال خشونت جنسی و جنسیتی، در این گزارش به شدت محکوم شده است. کودکان در افغانستان، به ویژه کودکان دختر از جوامع محروم، با ازدواج اجباری، محدودیت دسترسی به آموزش و فقر شدید مواجه هستند.
گزارش بنت بر مسئولیت طالبان و بازیگران بینالمللی در حفاظت از کودکان در برابر سوءاستفاده و استثمار تأکید کرده و خواستار اقدامات مسئولانهتری برای پایان دادن به مصونیت از مجازات عاملان این سوءاستفادهها است. او بر ضرورت وجود یک چارچوب قانونی که از حقوق کودکان طبق قوانین بینالمللی محافظت کند، تأکید دارد.
سرکوب گسترده و نقض آزادی بیان
مدافعان حقوق بشر، خبرنگاران و فعالان رسانهای، به ویژه زنان، با تهدیدات مداوم، آزار و بازداشتهای خودسرانه مواجه هستند. طالبان مجموعهای از محدودیتها را اعمال کرده که آزادی بیان و انجمن را نقض میکند و مانع از آن میشود که خبرنگاران و فعالان مدنی در برابر نقضهای حقوق بشری اعتراض کنند. حملههای مکرر به سازمانهای غیردولتی و گروههای جامعه مدنی، از جمله سازمانهای حقوق زنان، به امری عادی تبدیل شده است.
گزارشگر ویژه از جامعه بینالمللی میخواهد تا از جامعه مدنی افغانستان، به ویژه کسانی که در زمینه حقوق زنان و حقوق بشر فعالیت میکنند، حمایت کرده و بستری برای شنیدن صدای افغانها فراهم کنند. این حمایت برای مقابله با تلاشهای سیستماتیک طالبان برای خاموش کردن اعتراضها و حمایت از حقوق ضروری است.
نقش جامعه بینالمللی در تضمین مسئولیتپذیری
گزارش بنت بر نیاز فوری به یک فرایند صلح و آشتی به رهبری افغانها که شامل نمایندگی معنادار زنان، جوانان و جوامع محروم باشد، تأکید دارد. نقش جامعه بینالمللی در حمایت از مسئولیتپذیری، ارائه کمکهای بشردوستانه و تضمین حفاظت از حقوق بشر در افغانستان بسیار حیاتی است. بنت از سازمان ملل و اعضای آن میخواهد تا اقدامات قاطعانهای برای وادار کردن طالبان به اتخاذ سیاستهایی که حقوق بشر بینالمللی را محترم بشمارند، انجام دهند.
علاوه بر این، گزارش بر اهمیت حمایت مالی و سیاسی از سازمانهای حقوق زنان افغانستان تأکید کرده و خواستار اقدامات بینالمللی برای پاسخگویی به نیازهای انسانی در افغانستان است. او توصیه میکند که تمام کمکها از طریق کانالهای مستقل ارائه شود تا امنیت و سلامت جمعیتهای آسیبپذیر بدون دخالت طالبان تضمین گردد.
تعهد به عدالت و جبران خسارت
گزارش بر لزوم عدالت و جبران خسارت برای قربانیان نقضهای گسترده حقوق بشر برای دستیابی به صلح و آشتی پایدار تأکید دارد. بنت خواستار تحقیقات جامع و مستقل درباره این نقضها، با تمرکز بر عدالت جنسیتی و قربانیمحور شده و بر اهمیت حفظ مدارک، تضمین مسئولیتپذیری عاملان و فراهم آوردن عدالت برای قربانیان تأکید دارد.
گزارش ریچارد بنت به سازمان ملل بر وضعیت وخیم حقوق بشر در افغانستان تحت حکومت طالبان تأکید دارد. یافتههای او از رژیمی پرده برمیدارد که به طور فعال حقوق مردم خود، به ویژه زنان، کودکان و جوامع اقلیت را نقض میکند. جامعه بینالمللی در لحظهای حساس قرار دارد که باید حمایت خود را از حقوق بشر در افغانستان تقویت کرده و طالبان را به اجرای تغییراتی همسو با استانداردهای بینالمللی وادار کند و برای کرامت، امنیت و آزادیهای اساسی مردم افغانستان تلاش کند.