رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در افغانستان، روز پنجشنبه در جریان یک نشست خبری در شورای امنیت هشدار داد که تفسیر سختگیرانه طالبان از قوانین اسلامی همچنان به سلب حقوق اساسی زنان و دختران افغان و تضعیف آزادیها در سراسر کشور ادامه دارد.
اوتونبایوا تصویری تاریک از تشدید نقض حقوق بشر و کاهش فرصتها برای زنان ترسیم کرد و در عین حال از طالبان خواست در سیاستهای با پیامدهای ویرانگر اجتماعی تجدید نظر کنند.
او گفت: “اکنون نزدیک به 1200 روز است که دختران به آموزش رسمی فراتر از کلاس ششم دسترسی ندارند، و زنان و دختران تقریباً از همه اقشار جامعه با حذف تدریجی روبرو هستند.” او افزود که فرمان جدیدی که زنان را از حضور در موسسات پزشکی منع میکند، سیستم مراقبت صحی در حال حاضر شکننده افغانستان را تهدید میکند و عواقب وخیمی برای همه شهروندان بدون در نظر گرفتن جنسیت دارد.
آزادی های تحت محاصره
اجرای قانون «تبلیغ امر به معروف و نهی از منکر» توسط طالبان، محدودیتها را تشدید کرده است و ناظران قوانینی را در مکانهای عمومی، محلهای کار، و حتی رویدادهای خصوصی مانند عروسی وضع میکنند.
تفکیک جنسیتی شدیدتر در مشاغل باعث شده است که بسیاری از زنان نتوانند از خانواده خود حمایت کنند و این امر چالش های بهداشت روانی را تشدید کرده و پیامدهای شدیدی را برای کودکان ایجاد می کند. زنان بدون همراهی وصی یا محرم مرد، با محدودیتهای فزایندهای در زمینه تحرک و دسترسی به مراقبتهای بهداشتی مواجه میشوند، در حالی که مردان بهطور فزایندهای به دلیل رعایت نکردن استانداردهای نظافت، مانند تراشیدن ریشهای خود یا استفاده از مدلهای موی «بهسبک غربی» هدف قرار میگیرند.
سرکوب رسانه ها
هیأت کمک سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) سرکوب گسترده رسانه ها را مستند کرده است که آزادی بیان را بیشتر محدود کرده است. اوتونبایوا تاکید کرد که محدودیتها بر روزنامهنگاران توانایی مطبوعات را برای تقویت جامعهای آگاه و فراگیر از بین برده است.
او با اشاره به محدودیت های احزاب سیاسی و فعالیت های جامعه مدنی گفت: «فضای بحث عمومی، از جمله در مورد موضوعات کلیدی مانند حقوق زنان و دختران، همچنان در حال کاهش است.
بحران بشردوستانه افغانستان
تام فلچر، رئیس سازمان ملل متحد نیز در شورای امنیت سخنرانی کرد و افغانستان را دومین بحران انسانی در جهان پس از سودان توصیف کرد. نزدیک به نیمی از جمعیت افغانستان در فقر زندگی می کنند، در حالی که حوادث شدید آب و هوایی، سوء تغذیه و ناامنی غذایی میلیون ها نفر را به لبه پرتگاه سوق داده است.
گرسنگی اکنون از هر سه افغان یک نفر را تحت تاثیر قرار می دهد و خدمات اولیه مانند مراقبت های بهداشتی برای بسیاری از مردم دور از دسترس است. فلچر هشدار داد که کمک های بین المللی حیاتی است و نیمی از کشور برای بقا به کمک متکی هستند.
فراخوانی برای اقدام
فلچر از شورای امنیت خواست تا بودجه عملیات بشردوستانه را افزایش دهد، محدودیتهای ارسال کمکها را کاهش دهد و در بخشهایی مانند کشاورزی و مراقبتهای بهداشتی سرمایهگذاری کند تا ثبات بلندمدت ایجاد کند.
«افغان ها با چالش های عظیمی روبرو هستند. فلچر گفت اما آنها امید خود را از دست نداده اند. در حالی که آنها این دوره سخت را پشت سر می گذارند، ما باید با همبستگی بین المللی و انسانیت واقعی به حمایت از آنها ادامه دهیم.»
درخواست سازمان ملل بر نیاز فوری به یک واکنش هماهنگ جهانی برای جلوگیری از وخامت بیشتر حقوق بشر و شرایط زندگی در افغانستان تاکید دارد.